Boekbespreking – Rauw Voer
Joeke Nijboer onthult de wetenschappelijke waarheid over vleesvoeding voor hond en kat
Het beantwoorden van vragen over de voeding voor onze honden en katten is een lastige zaak. In de huidige tijd van het internet worden we overspoeld met meningen die soms loodrecht op elkaar lijken te staan. Voedingsfabrikanten vertellen ons dat zij het allerbeste voer hebben, terwijl aanhangers van de steeds groter wordende trend om rauw te voeren juist het tegendeel beweren. Veganisten vinden dat honden en katten net als zij zelf geen vlees nodig hebben en daartegenover vinden de meeste mensen vooral dat honden- en kattenvoer gemakkelijk, snel en goedkoop moet zijn.
De evolutie
“Om de voeding van honden en katten goed te begrijpen is enige basiskennis van de biologie van deze dieren belangrijk. Bij alle diersoorten zijn het voedsel in de natuur en het verteringsstelsel op elkaar afgestemd. De leefwijze in de natuur heeft ook zijn sporen nagelaten op de voedingsbehoefte van de huidige honden en katten.”
Zo beginnen de schrijvers het boek over rauwe vleesvoeding voor honden en katten. Om eigenaren te kunnen helpen bij het maken van betere keuzes met betrekking tot het voer van hun huisdieren heeft Joeke Nijboer, samen met Marieke Post van Kiezenbrink International, Guido Bosch van Wageningen University en Ronald Jan Corbee van de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit van Utrecht een boek geschreven: “Rauw Voer, Natuurlijk in de Voerbak. Zin en onzin over vleesvoeding voor hond en kat”.
De evolutie is vanuit het oogpunt van de biologie de meest logische manier om antwoord te geven op de vraag wat honden en katten zouden moeten eten. Hoe zijn onze huisdieren geworden tot wat ze vandaag zijn? Ooit, in een heel ver verleden, hadden honden en katten een gemeenschappelijke voorouder. Fossiele vondsten in België beschrijven een klein diertje dat mogelijk in bomen leefde en vlees at. Waarmee hij aan de basis van alle vleeseters zou hebben gestaan. En ondanks dat ze ieder hun eigen evolutionaire weg zijn gegaan bleven de honden en katten allebei de vleeseters die ze miljoenen jaren geleden al waren. Natuurlijke selectie heeft beide diersoorten gevormd en heeft ze ook steeds beter in staat gesteld om zich te handhaven in de omgeving waarin ze zich bevonden.
In dit boek beginnen de auteurs dan ook met een uitleg over waarom honden en katten zijn zoals ze zijn. Hoe heeft een evolutie van miljoenen jaren ze gemaakt tot de dieren waarmee wij vandaag de dag ons huis delen? Daarnaast komen vragen als waarom honden en katten verschillend zijn en hoe ze uiteindelijk een onderdeel van ons huishouden en gezin zijn gewonden ruimschoots aan bod.
De spijsvertering
Het boek legt de lezer vervolgens op een zeer begrijpelijke manier uit wat voeding is, waarna het overzichtelijk de bouw en de werking van de spijsvertering van zowel de kat als de hond behandelt. Want ondanks dat ze een gemeenschappelijke voorouder hebben en ze beide nog steeds vleeseters zijn heeft de scheiding van hun evolutionaire wegen ervoor gezorgd dat ze twee gedeeltelijk verschillend functionerende spijsverteringssystemen hebben. De overeenkomsten maken het makkelijk om de werking van hun lichamen te begrijpen. Maar enige kennis van de verschillen is belangrijk om te beseffen dat katten geen kleine honden zijn en daardoor niet hetzelfde voer zouden moeten eten.
Mensen lezen iedere dag op internet veel goede, maar toch nog vaker onjuiste informatie over diervoeding. Er is dus een basiskennis nodig om het kaf van het koren te kunnen scheiden.
Met de in het eerste gedeelte verkregen informatie over de werking van de spijsvertering wordt vervolgens dieper ingegaan op de verschillende aspecten van rauw voer voor katten en honden. Hoewel dieren in de natuur hun prooien zelf vangen en deze vaak in zijn geheel opeten, is dat voor de meeste mensen niet de ideale manier om hun huisgenootjes van rauw vlees te voorzien. Sommige dieren krijgen van hun eigenaren wel hele prooidieren voorgeschoteld, maar de meerderheid van de mensen maakt gebruik van de commerciële rauwe voeding. Kant en klaar rauw vlees wordt tegenwoordig in veel varianten bevroren in dierenspeciaalzaken verkocht. Daarnaast kiest een deel van de eigenaren ervoor om zelf vers voer samen te stellen. In het boek passeren de voor- en nadelen van de verschillende manieren van voeren de revue. Specifieke informatie die nodig is om zelf voer samen te stellen wordt in overzichtelijke tabellen weergegeven en foto’s verduidelijken goed de verschillende soorten en onderdelen van vlees en vis.
De voeding
Als het gaat over de invloed van voeding op de gezondheid, maakt het niet uit of we het hebben over mensen of dieren. Beide hebben in de evolutie een ontwikkeling doorgemaakt waarbij de wisselwerking met de natuur en de voeding een grote rol speelde.
De Griekse arts Hippocrates, die we vooral kennen van zijn artseneed, wordt beschouwd als de grondlegger van onze huidige geneeskunde en daarmee ook de dierengeneeskunde. Zo’n 400 jaar voor onze jaartelling zei hij: “laat uw voeding uw medicijn zijn, en uw medicijn uw voeding”. In zijn ogen was voeding niet alleen een veroorzaker van lichamelijke problemen, het was tevens de oplossing. Hij zag dat een gezond lichaam in balans is en dat onbalans ziekte veroorzaakt. Een visie die eveneens betrekking heeft op onze huisdieren.
Joeke Nijboer behandelt in zijn boek verschillende voedingsgerelateerde ziekten, waarmee hij de uitspraak van Hippocrates lijkt te onderschrijven. Sterk bewerkte diervoeding kan leiden tot veel verschillende chronische aandoeningen. Voedingsstoffen die van nature niet of alleen in kleine hoeveelheden in het lichaam van de hond of kat terecht horen te komen, kunnen de stofwisseling ernstig verstoren. Het gevolg is dat de dieren op de langere termijn enorm ziek kunnen worden en vaak niet of slecht herstellen.
Een ander belangrijk aspect van de rauwe voeding is het gevaar voor de besmettingen met micro organismen. In dit geval gaat het niet om de chronische afwijkingen die eerder genoemd zijn, maar om acute gevaren voor de volksgezondheid. Hygiëne en de algehele omgang met rauw voer vormen een belangrijk onderdeel van de voorlichting. En ook daar wordt in dit boek uitgebreid bij stilgestaan. Er wordt op een duidelijke manier uitgelegd welke extra aandachtspunten belangrijk zijn als mensen hun dieren rauw vlees willen voeren. Waarbij Joeke Nijboer aangeeft dat diezelfde aandachtspunten ook gelden voor de manier waarop we omgaan met onze eigen kipfilet en biefstuk.
Obesitas
Naarmate mensen en hun huisdieren massaal dikker worden, stellen we onze normen over wat we ‘dik’ vinden steeds een beetje bij. Oude foto’s tonen zelden de obese mensen die we vandaag de dag in ons straatbeeld zien. Dat geldt ook voor onze honden en katten. Mensen lijken niet meer goed te kunnen beoordelen of hun geliefde huisgenootjes goed op gewicht zijn of niet.
Gelukkig houden de auteurs ook rekening met dit aspect van het goed voeren van de huisdieren. Want hoe kan je bepalen of de gekozen wijze van voeren ook een goede uitwerking heeft op de gezondheid van de hond of kat? Welke hulpmiddelen heeft een eigenaar tot zijn beschikking om redelijk objectief te kunnen beoordelen of het voer het gewenste effect heeft? Het lijkt een lastige
opdracht om zonder tussenkomst van de geavanceerde apparatuur van de dierenarts uit te voeren. Maar met objectieve bepalingen en logisch beredeneren kan een eigenaar zelf al een heleboel relevante informatie verzamelen. Deze gegevens maken hem al heel goed duidelijk hoe het met zijn huisdier gaat. Er worden in het boek een aantal technieken behandeld die een goede indicatie geven over het welzijn en de gezondheid van de hond of kat.
Preventie
Betere informatie over preventie en het behoud van de gezondheid van onze huisdieren kan een ommekeer teweegbrengen in de manier waarop we onze dieren te eten geven. Want veel gezondheidsverbeteringen beginnen in de voerbak. Om de (dierenarts) kosten van het hebben van huisdieren in de toekomst betaalbaar te houden is het noodzakelijk om een andere koers te gaan varen. Mensen moeten beter geïnformeerd worden over de invloed van de voeding op de gezondheid van hun huisdieren. Dit draagt bij aan een verhoging van het welzijn van de dieren. Medicijnen gaan de dieren met chronische, voedingsgerelateerde aandoeningen niet of nauwelijks genezen. De informatie hierover in dit boek is dan ook zeer welkom.
Veel eigenaren zijn zich op geen enkele manier bewust van het feit dat het voer van hun geliefde huisdieren zo belangrijk is voor hun gezondheid. Speelgoed, halsbanden en mandjes om in te slapen mogen vandaag de dag niet meer ontbreken. Dierenspeciaalzaken lijken steeds meer op speelgoedwinkels voor honden en katten. Maar wat de viervoeters vooral nodig hebben wordt over het hoofd gezien. In hun drive om het beste voor hun dieren te doen ontbreekt vaak het belangrijkste aspect, de voeding. Dieren moeten eerst ziek worden. En wanneer ze met de huidige behandelingen en medicatie hun gezondheid niet terug krijgen, gaan eigenaren pas verder zoeken. Helaas is het voor veel van die zieke dieren dan al te laat.
In dit boek had een grotere nadruk op die preventieve werking van goede voeding op de gezondheid mogen liggen. Het had eigenaren ervan kunnen doordringen om vanaf de puppy- of kittentijd stil te staan bij deze invloed van voeding. Het gaat te ver om te zeggen dat iedere hond of kat alleen rauw voer zou moeten eten, maar een leven lang droge brokken met ingrediënten die niet bij hun natuurlijke voedingspatroon horen is het andere uiterste. Veel eigenaren geloven dat droogvoer, omdat het gebalanceerd en compleet is, het beste is voor hun huisdier. En waarom zouden mensen daaraan twijfelen zolang hun dier gezond is?
Conclusie
Het boek geeft duidelijke antwoorden op veel gestelde vragen over het voeren van rauwe voeding aan honden en katten. Het vertelt waarom en wat honden en katten zouden moeten eten voor een optimale gezondheid. Daarnaast geeft het eigenaren handvaten om zelf die gezondheid van hun dier te kunnen bewaken en laat het zien hoe juiste voeding chronische ziektes kan verhelpen of verlichten.
Goede, wetenschappelijk onderbouwde, informatie wordt afgewisseld met overzichtelijke tabellen en prachtige foto’s van honden en katten. Zowel het feit dat het een in het Nederlands geschreven is, als de prettige schrijfstijl maken het een goed leesbaar en begrijpelijk boek. Een echte aanrader!
Arrianne Liefrink – www.voervoorkatten.nl
Bestel het boek hier
